Są sytuacje w których, dyrektor szkoły uzna, że cel i program wycieczki, uzasadnia wybór innej osoby niż nauczyciel na opiekuna wycieczki. Może wówczas być to jeden z rodziców. O ile nie jest to specjalistyczna wycieczka krajoznawczo-turystyczna, nie jest nawet wymagane od rodzica udokumentowane przygotowanie do tej roli.
Wycieczki szkolne mogą przybierać różne formy i odbywać się w różnych miejscach, w zależności od celów edukacyjnych, zainteresowań uczniów, ich wieku, sprawności fizycznej oraz dostępnych środków. Oto kilka przykładów typów wycieczek szkolnych:
Wycieczki krajoznawcze: Polegają na zwiedzaniu różnych regionów kraju, poznawaniu ich historii, kultury, przyrody i zabytków. Mogą obejmować wizyty w muzeach, galeriach sztuki, miejscach historycznych, parkach narodowych oraz lokalnych atrakcjach turystycznych.
Wycieczki studyjne: Skoncentrowane na poznawaniu konkretnego zagadnienia lub tematu, takie jak wycieczki do fabryk, laboratoriów, farm czy innych miejsc, gdzie uczniowie mogą zapoznać się z procesami produkcyjnymi, badawczymi lub zawodowymi.
Wycieczki historyczne: Ukierunkowane na eksplorację historycznych miejsc i wydarzeń, takich jak wycieczki do zamków, twierdz, miejsc bitewnych, muzeów historycznych czy historycznych rekonstrukcji.
Wycieczki przyrodnicze: Mające na celu poznanie i zrozumienie przyrody oraz ekosystemów, np. wycieczki do parków narodowych, rezerwatów przyrody, ogrodów botanicznych czy obserwacje przyrodnicze w terenie.
Wycieczki kulturowe: Skupiające się na poznawaniu różnych aspektów kultury, tradycji, obyczajów i sztuki, takie jak wycieczki do teatrów, koncertów, festiwali, wystaw artystycznych czy warsztatów rzemieślniczych.
Wycieczki naukowe: Związane z eksploracją naukową i poznawaniem różnych dziedzin wiedzy, np. wycieczki do planetariów, obserwatoria astronomiczne, muzeów naukowych, laboratoriów czy uniwersyteckich wydziałów.
Wycieczki zagraniczne: Podróżowanie do innych krajów w celach edukacyjnych, kulturowych lub językowych, gdzie uczniowie mogą mieć możliwość poznania obcych kultur, historii, języków oraz doświadczenia życia w innym środowisku.
Wycieczki rekreacyjne: to wycieczki skoncentrowane na wypoczynku i rekreacji. Ich celami są pomoc uczniom w radzeniu sobie ze stresem, zacieśniani więzów i integracja, dbanie o zdrowie i sprawność fizyczną. Wśród tego typu wycieczek wyróżnić można spacery, wycieczki na basen, spływ kajakowy, rozgrywki paintball lub archerytag.
Wycieczki szkolne zazwyczaj są kombinacją różnych typów.
Cele wycieczki szkolnej mogą być różnorodne i zależą od wielu czynników, takich jak wiek uczniów, przedmioty nauczania, lokalizacja szkoły, zainteresowania uczniów oraz ogólne cele edukacyjne.
Niektóre cele wycieczek szkolnych:
Edukacyjny: Poznanie i zrozumienie określonych zagadnień, tematów lub dyscyplin naukowych w praktyce. Wycieczki edukacyjne mogą być zaplanowane w celu poszerzenia wiedzy uczniów na temat danego obszaru, np. wizyta w muzeum, laboratorium naukowym, historycznym miejscu czy przyrodniczym rezerwacie.
Kulturowy: Zapoznanie uczniów z różnymi aspektami kultury, tradycji, historii oraz dziedzictwa kulturowego. Wycieczki kulturowe mogą obejmować wizyty w miejscach kultu religijnego, festiwale, wystawy sztuki czy warsztaty rzemieślnicze.
Praktyczny: Umożliwienie uczniom zdobycia praktycznych umiejętności lub doświadczeń w określonym obszarze, takich jak wycieczki studyjne do zakładów produkcyjnych, warsztatów czy instytucji zawodowych.
Społeczny: Rozwijanie umiejętności społecznych i komunikacyjnych poprzez interakcję z innymi uczestnikami wycieczki oraz z lokalną społecznością. Wycieczki społeczne mogą obejmować wolontariat, spotkania z lokalnymi mieszkańcami czy odwiedzanie instytucji charytatywnych.
Rekreacyjny i integracyjny: Zapewnienie uczniom czasu na relaks, zabawę oraz integrację z kolegami i koleżankami spoza sali lekcyjnej. Wycieczki rekreacyjne mogą obejmować wyjścia na basen, do parku rozrywki, na wędrówki czy pikniki.
Ekologiczny: Zachęcanie uczniów do świadomego korzystania z zasobów naturalnych oraz promowanie dbałości o środowisko naturalne. Wycieczki ekologiczne mogą obejmować wizyty w parkach narodowych, warsztaty z zakresu ochrony środowiska czy akcje ekologiczne.
Rozwój osobisty: Wspieranie rozwoju umiejętności interpersonalnych, samodyscypliny, odpowiedzialności oraz samodzielności u uczniów poprzez doświadczenia zdobywane podczas wycieczki.